Ưu và nhược điểm của 4 loại hộp số ô tô thường gặp

Hộp số ô tô là bộ phận không thể thiếu trong hệ thống truyền lực. Trong bài viết này, chúng ta hãy cùng tìm hiểu chi tiết về các loại hộp số ô tô phổ biến nhất hiện nay cũng như ưu nhược điểm của từng loại.

Trải qua quá trình phát triển lâu dài, các loại hộp số ô tô ngày càng được cải tiến với nhiều đặc điểm và tính năng ưu việt Dưới đây là 4 loại hộp số ô tô được sử dụng phổ biến trên thị trường, bao gồm: hộp số sàn (MT), hộp số tự động (AT), hộp số ly hợp kép (DCT) và hộp số vô cấp (CVT).

Hộp số sàn (Manual Transmission – MT)

Đây là loại hộp số có tuổi đời lớn nhất, đi cùng với đó là cấu tạo đơn giản, giá thành rẻ và độ tin cậy cao. Loại hộp số này sử dụng ly hợp ma sát dạng đĩa để ngắt hoặc kết nối chuyển động từ động cơ xuống hộp số. Ly hợp này được điều khiển bởi người lái thông qua bàn đạp ly hợp (chân côn).

Bên trong hộp số là các trục sơ cấp (đầu vào từ động cơ), trục thứ cấp (đầu ra khỏi hộp số) và trục trung gian (đối với hộp số 3 trục). Trên các trục này là các bánh răng ăn khớp cố định với nhau tạo nên các tỷ số truyền ứng với từng cấp số của xe.

Khi muốn chuyển số, người lái đạp bàn đạp ly hợp để ngắt kết nối từ động cơ xuống hộp số, kết hợp với thao tác trên cần số theo sơ đồ có sẵn, qua đó đưa các bánh răng gài số (thông qua các liên kết cơ khí) đến được vị trí bánh răng ứng với số truyền tương ứng

Ưu và nhược điểm của 4 loại hộp số ô tô thường gặp
Xe có hộp số sàn giúp tiết kiệm chi phí đầu tư và sửa chữa

Ưu điểm:

  • Thường tiết kiệm nhiên liệu hơn hộp số tự động hay hộp số vô cấp CVT.
  • Giá thành rẻ hơn so với các loại hộp số khác.
  • Việc bảo trì, bảo dưỡng thường dễ dàng và ít tốn kém chi phí hơn.
  • Giúp người lái kiểm soát xe tốt hơn trong nhiều tình huống.
  • Việc phải sử dụng nhiều thao tác để điều khiển côn, số hợp lý giúp người lái tập trung hơn.
  • Mang lại cảm giác điều khiển chân thật và thú vị hơn.

Nhược điểm:

  • Việc điều khiển và xử lý tình huống với hộp số sàn là khó hơn so với xe số tự động. Bên cạnh đó, những “tay lái yếu” có thể cảm thấy căng thẳng khi vừa phải tập trung quan sát đường đi, vừa phải thực hiện khá nhiều thao tác của hộp số sàn.
  • Gây bất tiện và khó chịu trong trường hợp kẹt xe, tắc đường vì người lái sẽ phải thường xuyên thực hiện các thao tác với hộp số, đặc biệt là “rà côn” để giữ cho xe không tắt máy khi đường đông.

>>> Tìm hiểu thêm: Hộp số tự động là gì? Ưu nhược điểm của hộp số tự động

Hộp số tự động (Automatic Transmission – AT)

Từ khi được giới thiệu năm 1940 đến nay, hộp số tự động đang ngày càng khẳng định vị trí và tầm quan trọng của mình trong ngành công nghiệp ô tô. Hiện nay, đa số những mẫu xe bán ra tại Việt Nam đều được trang bị hộp số tự động.

Hộp số tự động là loại hộp số hiện đại ra đời nhằm khắc phục một số khuyết điểm của hộp số sàn và hỗ trợ tối đa các thao tác của người lái, giúp tiết kiệm thời gian và tạo cảm giác thoải mái hơn trong quá trình lái xe.

Ưu và nhược điểm của 4 loại hộp số ô tô thường gặp
Ưu nhược điểm của hộp số AT

Ưu điểm:

  • Chuyển số mượt mà, an toàn, nhanh chóng và hoàn toàn tự động mà không cần dựa vào bàn đạp ly hợp để vận hành. Với tính năng này, hộp số AT hoàn toàn phù hợp với phụ nữ hoặc những người mới học lái.
  • Hộp số tự động còn tỏ ra rất hữu dụng khi lái xe trong khu vực thành thị đông đúc. Không như ở hộp số sàn, người lái phải cực kỳ tập trung và mệt mỏi khi điều khiển để giữ xe không tắt máy ở tốc độ thấp, với hộp số tự động, người lái hoàn toàn thoải mái và tự tin trong việc điều khiển.

Nhược điểm:

  • Do cấu tạo phức tạp nên việc tiêu hao nhiên liệu của hộp số tự động cũng cao hơn. Đồng nghĩa với đó, giá thành cũng như chi phí sửa chữa của hộp số AT cũng cao hơn.
  • Người lái không có quá nhiều trải nghiệm thú vị khi lái xe.

>>> Tìm hiểu thêm: Hộp số sàn ô tô: Cấu tạo, nguyên lý hoạt động và cách sử dụng

Hộp số vô cấp (Continuous Variable Transmission – CVT)

Không còn các cấp số như hộp số tự động truyền thống, hộp số vô cấp sử dụng đai truyền lực di chuyển giữa hai pulley có đường kính biến thiên để thay đổi tỉ số truyền.

Trong ứng dụng thực tế, một số nhà sản xuất hộp số vô cấp sử dụng bộ biến mô thủy lực (tương tự hộp số tự động truyền thống) để truyền động năng từ động cơ đến hộp số. Một số nhà sản xuất khác sử dụng bộ ly hợp tương tự hộp số sàn nhưng tất nhiên vận hành hoàn toàn tự động.

Nhờ vào việc thay đổi đường kính pulley, hộp số có thể thay đổi tỷ số truyền một cách êm dịu. Việc thay đổi này được điều khiển chính xác bởi máy tính, dựa vào điều kiện vận hành thực tế của xe như tải trọng, độ dốc…

Ưu và nhược điểm của 4 loại hộp số ô tô thường gặp
Hộp số vô cấp

Ưu điểm:

  • Giữ lại được khả năng điều khiển nhẹ nhàng, thoải mái của một hộp số tự động.
  • Khả năng tiết kiệm nhiên liệu tốt hơn so với hộp số tự động có cấp truyền thống.
  • Cấu tạo đơn giản, kích thước nhỏ và khối lượng nhẹ hơn so với hộp số tự động có cấp.
  • Quá trình vận hành mượt mà và chính xác do người lái không cảm nhận được quá trình sang số thông thường (vòng tua lên cao rồi giảm xuống) như ở các loại hộp số khác.

Nhược điểm:

  •  Nhược điểm lớn nhất của hộp số vô cấp là khiến cho xe tăng tốc lâu hơn so với những loại hộp số khác do tỷ số biến thiên của hộp số này chậm hơn.
  • Tiếng ồn khi tăng tốc cũng như khi chạy ở tua máy cao là một trong những nhược điểm cố hữu của CVT, dù hộp số có trang bị chế độ giả lập cấp số hay không.
  • Dây đai trong hộp số CVT cũng không thể chịu được những động cơ có công suất và momen xoắn cao, do đó hoàn toàn không phù hợp đối với những dòng xe thể thao.
  • Chi phí bảo dưỡng, thay thế, sửa chữa các bộ phận bên trong hộp số CVT còn khá cao.

Hộp số ly hợp kép (Dual Clutch Transmission – DCT)

Đúng như tên gọi của nó, hộp số này có hai ly hợp, một sẽ được dùng cho các cấp số lẻ (1, 3, 5, 7), ly hợp còn lại sẽ dùng cho các cấp số chẵn (2, 4 ,6). Khi xe bắt đầu khởi hành, cấp số 1 sẽ được chọn và ly hợp lẻ sẽ gài số vào động cơ giúp xe khởi hành. Cùng lúc đó, bộ xử lý sẽ đặt các bánh răng sẵn sàng để gài số hai.

Khi thời điểm chuyển số đến, ly hợp lẻ sẽ ngắt và ly hợp chẵn tiếp tục gài số hai ngay sau đó. Quy trình tiếp tục lặp lại ở các cấp số cao hơn khi xe có vận tốc nhanh hơn. Và nhờ có hai ly hợp, nên quá trình chuyển số được nhanh hơn, triệt tiêu tối đa độ ngắt quãng giữa hai cấp số, nhờ đó xe vận hành mượt mà hơn.

Ưu và nhược điểm của 4 loại hộp số ô tô thường gặp
Xe có hộp số ly hợp kép vận hành khá đơn giản

Ưu điểm:

  • Nhờ việc tích hợp ly hợp kép mà quá trình chuyển số không bị gián đoạn, giúp xe có được phản ứng nhanh hơn, khả năng tăng tốc được cải thiện đem đến trải nghiệm thú vị cho người lái. Bên cạnh đó, thiết kế này còn giúp giảm thiểu hao hụt công suất, từ đó tối ưu hoá mức tiêu hao nhiên liệu.
  • Cách vận hành xe sở hữu hộp số DCT khá đơn giản, tương tự như xe hộp số tự động truyền thống.
  • Có thể hiểu nôm na rằng hộp số ly hợp kép gồm hai hộp số sàn thông thường ghép lại. Do vậy, nó vừa đảm bảo được lực kéo phù hợp với điều kiện hoạt động của xe, vừa tối ưu được hiệu suất truyền động và tính kinh tế nhiên liệu của ô tô.
  • Thời gian sang số nhanh và chính xác, tạo cảm giác lái phấn khích và thể thao hơn.
  • So với những hộp số tự động có cấp (sử dụng biến mô thủy lực và cơ cấu bánh răng hành tinh), hộp số ly hợp kép DCT có cấu tạo đơn giản, gọn nhẹ hơn khá nhiều.

Nhược điểm:

  • Với thiết kế cũng như thuật toán phức tạp khiến giá thành của hộp số DCT còn khá đắt đỏ, chỉ phù hợp với những dòng xe hạng sang, xe thể thao hay siêu xe.
  • Chi phí bảo dưỡng, sửa chữa và thay thế cũng còn khá cao so với các loại hộp số khác.
  • Một số hãng xe như Ford hay Volkswagen đã cố gắng trang bị hộp số ly hợp kép trên những dòng xe phổ thông và dễ tiếp cận hơn, tuy nhiên cũng gặp nhiều khiếm khuyết như việc chuyển số không mượt mà, thuật toán chọn số chưa tối ưu hay hiện tượng giật ở tốc độ thấp.

Mỗi loại hộp số ô tô đều có những ưu nhược điểm riêng và đem lại những trải nghiệm khác nhau cho người điều khiển xe. Do đó, dựa vào những thông tin về các loại hộp số ô tô, mỗi khách hàng nên tự lựa chọn loại xe tùy theo sở thích, nhu cầu sử dụng cũng như điều kiện kinh tế của mình.

Lái xe MEKONG – Trung tâm Đào tạo và Sát hạch lái xe đường bộ uy tín nhất TP.HCM

Sở hữu bằng lái xe là một việc bắt buộc với mọi công dân Việt Nam nếu muốn điều khiển phương tiện giao thông trên đường. Vì vậy, nếu bạn dự tính học bằng lái xe trong tương lai, nhưng chưa biết trung tâm đào tạo nào tốt, đừng ngần ngại liên hệ ngay Trung tâm giáo dục nghề nghiệp MEKONG để hưởng trọn những ưu điểm tuyệt vời như:

  • Mức giá cạnh tranh, công khai minh bạch và đảm bảo không phát sinh bất kỳ chi phí nào.
  • Đội ngũ giáo viên chuyên môn cao, dày dặn kinh nghiệm, giúp quá trình truyền đạt kiến thức dễ hiểu nhất và phù hợp với từng khả năng học viên.
  • Linh hoạt điều chỉnh bài giảng theo tốc độ học, và tạo điều kiện học lý thuyết song song thực hành, giúp học viên an tâm tham dự kì thi với kết quả cao nhất.
  • Có thể sắp xếp giờ học linh động theo thời gian rảnh của học viên.
  • Cam kết tỷ lệ đậu lấy bằng cao.

Liên hệ ngay với Trung tâm GDNN Mekong để được hỗ trợ tư vấn Khóa học thi bằng lái xe ô tô chi tiết, qua Hotline: (028) 9999 3739.

Địa chỉ liên hệ Trung tâm GDNN Mekong:

  • Trụ sở: 158/46 Hoàng Hoa Thám, Phường 12, Q. Tân Bình, Tp. Hồ Chí Minh
  • Sân sát hạch: 2244/10 Quốc lộ 22, Xã Tân Hiệp, Huyện Hóc Môn, Tp. Hồ Chí Minh
  • Điện thoại: (028) 9999 3739
  • Email: contact@laixemekong.com
  • Website: www.laixemekong.com