Tổng quan hệ thống lái – vô lăng ô tô

 

Hệ thống lái – vô lăng ô tô có nhiệm vụ giúp xe có thể chuyển hướng theo ý muốn của người lái. Ngoài ra, hệ thống lái còn có vai trò đảm bảo tầm quay của những bánh xe đi theo đúng động học quay vòng ô tô nhằm hạn chế hiện tượng mòn lốp xe.

 

Dẫn động lái: Dẫn động lái có vai trò chính là truyền sự điều khiển của người lái đến hệ thống lái, đảm bảo hệ thống lái vận hành theo ý muốn của người lái. Bên cạnh đó, dẫn động lái còn có một số vai trò phụ như bảo vệ an toàn cho người lái bằng các trang bị túi khí… Dẫn động lái gồm có bộ phận chính là vô lăng và trục lái.

 

Cơ cấu lái: Cơ cấu lái có vai trò là điều khiển những đòn xoay chuyển động theo đúng động học lái. Các dòng xe ô tô hiện nay đa phần sử dụng cơ cấu lái trục vít – thanh răng với cấu tạo chính gồm trục vít và thanh răng, còn gọi là thước lái.

 

Trợ lực lái: Trợ lực lái có vai trò giảm thiểu đáng kể lực quay vô văng, giúp người lái đánh lái vô lăng ô tô nhẹ nhàng và dễ dàng hơn.

Vô lăng (hay vành lái) là bộ phận trực tiếp tiếp nhận sự điều khiển của người lái. Từ vô lăng, người lái có thể điều khiển toàn bộ hệ thống lái xe để bánh xe chuyển hướng theo ý muốn.

 

Bên cạnh đó, vô lăng còn là nơi đặt túi khí giúp giảm thiểu chấn thương cho người lái nếu xe xảy ra va chạm mạnh. Ngoài ra, trên những dòng xe ô tô hiện đại ngày nay, vô lăng được tích hợp thêm các nút điều khiển tính năng để người lái có thể thao tác nhanh chóng.

Kích thước vô lăng hay đường kính vô lăng sẽ tuỳ thuộc vào tỷ số truyền của hệ thống lái. Với xe tải, kích thước vô lăng xe tải thường lớn để việc đánh lái được nhẹ nhàng hơn. Do xe tải trọng lớn nên việc đánh lái vô lăng đòi hỏi nhiều sức lực hơn. Với những xe ô tô con thì ngược lại. Ngoài ra, kích thước vô lăng còn chịu ảnh hưởng bởi tính thẩm mỹ trong thiết kế nội thất xe cũng như trải nghiệm cầm lái của người dùng.

 

 

Tuỳ theo thiết kế của nhà sản xuất mà số vòng quay vô lăng ở mỗi mẫu xe sẽ khác nhau. Số vòng quay của vô lăng càng ít thì xe càng có tính linh hoạt cao, càng nhạy với mỗi tác động từ người lái lên vô lăng.

 

Với các loại xe đua, số vòng quay vô lăng thường dưới 2 vòng. Điều này giúp xe có được phản ứng cực kỳ nhanh nhạy với từng sự chuyển động của vô lăng. Tuy nhiên với các dòng xe ô tô thông thường, số vòng quay vô lăng cần phải cao hơn để đảm bảo tính an toàn. Vì khi này xe không cần phản ứng nhanh mà cần sự ổn định. Số vòng quay lớn sẽ giúp xe có thể vận hành ổn định, nhất là khi chạy ở vận tốc cao.

 

Đa phần xe ô tô con hiện nay có số vòng quay từ 2,5 – 3,5 vòng. Xe có xu hướng thể thao, cần sự phản ứng lanh lẹ thì số vòng quay thường thấp, dưới 3 vòng. Ngược lại những mẫu sedan hay SUV, MPV dành cho gia đình, đề cao sự đằm chắc an toàn thường có số vòng quay lớn hơn, trên 3 vòng.

 

Cách tính vòng quay vô lăng rất đơn giản. Bạn chỉ cần tìm một mốc chuẩn, sau đó đếm số vòng khi đánh lái vô lăng đến hết lái là sẽ ra được số vòng quay vô lăng.

 

Có nhiều cách cầm vô lăng nhưng cách cầm vô lăng chuẩn nhất là kiểu 9 giờ 15 phút (còn gọi là 9 giờ – 3 giờ). Hãy hình dung tay cầm vô lăng như một mặt đồng hồ. Tay trái sẽ đặt ở vị trí 9 giờ, tay phải sẽ đặt ở vị trí 15 phút (hay còn gọi là 3 giờ).

 

Cách cầm vô lăng ô tô này giúp người lái có thể xử lý linh hoạt nhất và nhanh nhất trong mọi tình huống, không bị cản trở, không bị phản ứng chậm nhịp. Bên cạnh đó, cầm vô lăng theo kiểu 9 giờ 15 phút còn giúp đảm bảo an toàn cho người lái trong trường hợp túi khí bung nếu xe xảy ra va chạm.

 

Có 2 kỹ thuật đánh vô lăng ô tô là chéo tay và kéo đẩy. Cách đánh vô lăng ô tô chéo tay nhanh hơn nhưng chỉ nên thực hiện khi xe chạy tốc độ chậm để đảm bảo an toàn. Còn cách đánh lái vô lăng kéo đẩy có ưu điểm đánh lái mượt, phạm vi hoạt động của tay rộng, có thể nhanh chóng định hướng chính xác. Cách đánh này còn đảm bảo không gian an toàn để túi khí bung trong trường hợp khẩn cấp.